Tradycyjny, historyczny gont to nic innego jak drewniane pokrycie dachowe. Niekiedy stosuje się gont także jako element konstrukcyjny całych budynków, szczególnie kościołów i cerkwi, stawianych głównie w rejonie Beskidów i Bieszczadów.
Deseczki służące do wykonywania gontu robi się z drewna iglastego. Jest to proces bardzo czasochłonny i wymagający wiele wprawy, dlatego też deski wykonują doświadczeni fachowcy, w tradycyjny sposób rozwarstwiając kłody drewna.Poszczególne deseczki mają najczęściej rozmiar od kilku do kilkunastu centymetrów. Łączy się je podobnie jak dzisiejsze panele, czyli na zasadzie klina, bez użycia jakiegokolwiek kleju czy spoiwa. Zależnie jednak od rodzaju i metody przygotowania, gonty dzieli się na łupane i cięte. Jedne z nich wykonuje się z tartacznych desek, inne – z jednolitych pni.
WYTRZYMAŁOŚĆ DACHY ZROBIONEGO Z DREWNA
Niezależnie jednak od rodzaju drewna i metody otrzymywania, każdy gont wykazuje niezwykłą odporność na warunki atmosferyczne. Świadczyć o tym może idealny stan poszycia dachowego znajdującego się na zabytkowych kościółkach południowo-wschodniej Polski. Górskie budownictwo sakralne zmierzyć się przecież musi rok rocznie z bardzo skrajnymi temperaturami i specyficznymi warunkami pogodowymi. Od palących letnich promieni słonecznych po ekstremalnie niskie zimowe mrozy, połączone z obfitymi opadami śniegu. Mimo tychże niesprzyjających czynników, tradycyjnie wykonane i ułożone gonty nie przeciekają i nie butwieją. Trwałość pokrywy z gontu określa się mniej więcej na około 30-50 lat, co znacznie przewyższa trwałość innych materiałów, na przykład pokryw bitumicznych. Jedyną wadą gontu może być jego znaczy ciężar, ponieważ jeden metr kwadratowy tego poszycia to około 40-50 kilogramów. W zestawieniu z nowoczesną blachą jest to wręcz ogromne obciążenie całej konstrukcji budowli.
JAK UKŁADAĆ DESKI NA DACHU?
Samo układanie deseczek wymaga nie lada umiejętności i wprawy. Jest to bowiem szczególnie problematyczne na wszelkich zakrzywieniach konstrukcyjnych, gdzie gont należy układać pod określonym kątem. Nie wystarczy tu jednak sprawność manualna, równie ważna jest wyobraźnia przestrzenna oraz właściwe docięcie poszczególnych elementów, które nie mogą od siebie odstawać. Dlatego też dawni cieśle i rzemieślnicy cieszyli się tak wielkim uznaniem i szacunkiem. Nikt inny bowiem nie byłby w stanie prawidłowo wykonać i ułożyć gontowego poszycia dachowego lepiej niż oni.
